Tiểu Sử Cuộc Đời – Hoạ Sĩ Lê Văn Đệ
Contents
Lê Văn Đệ (1906 – 1966) sinh ra tại Mỏ Cày, Bến Tre. Ông được biết đến như một bậc thầy, hoạ sĩ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật cổ điển và tân cổ điển Việt Nam. 1925, ông đỗ thủ khoa tại Trường Cao đẳng Mĩ Thuật Đông Dương. Đến năm 1930, ông đã tốt nghiệp thủ khoa và được ghi nhận là họa sĩ sở trường về thể loại tranh lụa, tranh sơn dầu và bích họa.
Sự Nghiệp Của Hoạ Sĩ Lê Văn Đẹ
Năm 1931, dưới sự hướng dẫn của Giáo sư J. Pierre Laurence, họa sĩ Lê Văn Đệ giành được học bổng SAMPIC sang Pháp và theo học nghệ thuật sơn dầu tại Cao đẳng Mỹ thuật Quốc gia Pháp ở Paris. Trong thời gian học tập tại Paris, nhiều tác phẩm tranh sơn dầu của ông đã thu hút sự chú ý trong giới nghệ thuật.
Năm 1933, ông đoạt giải nhì về hội họa do Hội nghệ sĩ quốc gia Pháp tổ chức ba tác phẩm điển hình: Bà thầy bói, Trên sân ga Montparnasse, Thiếu nữ điểm trang. Kiệt tác nghệ thuật của ông được chọn để triển lãm tại Phòng 1 – đây là phòng trưng bày những tài năng xuất chúng của 5.000 họa sĩ trên khắp cả nước. Lúc đó, hơn 40 tờ báo của Pháp đã đề cập đến tác phẩm của ông.
Trong Triển lãm Nghệ sĩ Quốc gia Pháp năm 1934, Bộ Văn hóa Pháp đã chọn mua ngay bức tranh “Trong Gia đình” và treo tại Bảo tàng Mĩ thuật Luxembourg. Với thành tích này, họa sĩ Lê Văn Đệ đã giành được học bổng để nghiên cứu sâu hơn về hội họa tại Rome (Ý) và Athens (Hy Lạp).
Năm 1938, ông trở về đất mẹ và tiếp tục nghiên cứu về hội họa dân tộc và hội họa phương Đông. Bức tranh “Thiếu nữ ngủ ngày” của ông là một tác phẩm tranh sơn dầu nổi tiếng thời bấy giờ.
Năm 1942, ông tập hợp các nghệ sĩ tài danh thời bấy giờ, thành lập đoàn Nghệ thuật An Nam, tổ chức nhiều cuộc triển lãm nổi tiếng, và các tác phẩm của ông đã thu hút sự chú ý của mọi người tại liên hoan phim quốc tế lần thứ nhất, như bức tranh lụa “Rèm thưa”, “Mẫu Tử”…được tổ chức tại Triển lãm Nghệ thuật Vườn Tao Đàn Sài Gòn. Nhiều nghệ sĩ đàn em của ông cũng rất tích cực như Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn.
Năm 1945, họa sĩ Lê Văn Đệ đã trang trí lễ đài trong Lễ Tuyên ngôn Độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông cũng là người đã sơn lại lá quốc kỳ vàng ba sọc để trình lên Quốc vụ khanh Bảo Đại chọn lá cờ Việt Nam trong số một số lá cờ. Quốc kỳ được chính phủ Nguyễn Văn Xuân công bố vào ngày 2/6/1948.
Năm 1954, với việc thành lập Học viện Mỹ thuật Quốc gia Sài Gòn, ông được chính phủ Việt Nam Cộng hòa bổ nhiệm làm hiệu trưởng của trường. Ngôi trường này đã đào tạo ra nhiều họa sĩ nổi tiếng ở miền nam như Lê Thành Nhơn, Đỗ Quang Em.
Ông mất tại Sài Gòn ngày 16 tháng 3 năm 1966. Để tưởng nhớ và ghi nhớ công lao đóng góp của ông, Học viện Mỹ thuật Sài Gòn đã dựng tượng chân dung trong khuôn viên sân trường do nhà điêu khắc Lê Thành Nhơn thực hiện (1973).
Sau năm 1975, bức tượng bị phá bỏ nhưng hiện vẫn được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Các Tác Phẩm Chính của Lê Văn Đệ
Đề tài của họa sĩ Lê Văn Đệ xoay quanh cuộc sống bình dị, mộc mạc. Tranh lụa của anh có độ bóng, mềm và trong, bố cục mạch lạc tạo cảm giác trong sáng, nhẹ nhàng. Ông đã tiến hành nghiên cứu độc đáo, như sử dụng màu sắc tự nhiên thay vì màu hóa học để nâng cao tính chân thực và độ mềm mại của tranh lụa.
Trong Gia Đình (1934)
Ba Cậu Bé
Thiếu Nữ
Thánh Nữ Bồng Thánh Trẻ Hài Nhi
Thiếu Nữ Bên Cầu Ao
